-
1 lībella
lībella ae, f dim. [libra], an as, the tenth of a denarius: ecquis Volcatio unam libellam dedisset? a single cent: ad libellam, to a farthing: fecit te (heredem) ex libellā, me ex teruncio, i. e. sole heir, on condition of giving me one fourth.* * *small silver coin, plumbline; level -
2 libella
lībella, ae, f. dim. [libra].I.An as, a small silver coin, the tenth part of a denarius:B.nummi denarii decuma libella, quod libram pondo aeris valebat, et erat ex argento parva,
Varr. L. L. 5, § 174 Müll.:librales, unde etiam nunc libella dicitur et dupondius, appendebantur asses,
Plin. 33, 3, 13, § 42; Cato, R. R. 15, 1: sunt enim in sestertio libellae decem, singulae viginti, teruncii quadraginta, Volus. Maec. 66.—In gen.1.Prov. for a very small sum of money, as with us a farthing, groat, cent:2.una libella liber possum fieri,
Plaut. Cas. 2, 5, 8; cf. id. Capt. 5, 1, 27:tibi libellam argenti numquam credam,
id. Ps. 2, 2, 34:quoi neque libellai spes sit usquam gentium,
id. ib. 1, 1, 96:quom libella nusquamst, nisi, etc.,
id. ib. 4, 7, 47:quis Volcatio unam libellam dedisset?
Cic. Verr. 2, 2, 10, § 26.—Hence, ad libellam, i. q. ad assem, to a farthing, to a cent, exactly, Cic. Rosc. Com. 4, 11.—In inheritances: ex libella, i. q. ex asse, sole heir:II.Curius fecit palam te ex libella, me ex teruncio,
Cic. Att. 7, 2, 3.—An instrument for detecting any variation from a perfectly horizontal surface, a level, water-level, plummetline:libella aliqua si ex parti claudicat hilum,
Lucr. 4, 515:collocare et expolire aliquid ad regulam et libellam,
Vitr. 1, 6, 6; cf. Plin. 36, 25, 63, § 188:structuram (parietis) ad normam et libellam fieri, et ad perpendiculum respondere oportet,
id. 36, 22, 51, § 172:locus qui est ad libellam aequus,
quite, perfectly level, Varr. R. R. 1, 6 fin. -
3 sembella
См. также в других словарях:
LIBELLA — in re nummaria, olim decima fuit pars denarii: Ita enim Vatro l. 4. de Ling. Lat. Nummi denarii decuma Libella, quod libram pondo as valeat, et erat ex argento parva. Sembella, quod sit Libellae dimidium, quod semis assis. Teruncius in a tribus… … Hofmann J. Lexicon universale
HAERES — I. HAERES Dea, cui vett. post acceptam hereditatem rem divinam faciebant. Festus. II. HAERES an ex haerendo in hereditate, an ex Hebr. possidere, an ab aere, an ab hero, quod herus fiat, dominio in se translato? dictus, ante Solonem, extra gentem … Hofmann J. Lexicon universale
MONETAE usus — excogitari coepit, postquam simplicissimum illud et naturae maxime, teste Aristotele, conveniens Mercaturae genus, quod mericum fiebat permutatione,in desuetudinem abiit. Quia enim alter alterius mercibus non semper opus habebat, Moneta inventa… … Hofmann J. Lexicon universale
PERPENDICULUM — fabrile instrumentum, inter Daedali inventa memoratur Plinio, l. 7. c. 56. Hinc ad Perpendiculum cultellare, apud Vitruvium l. 10. c. 10. ubi de Hydromylis, Id autem ad perpendiculum collocatum in cultrum versatur cum rota pariter. Secundum id… … Hofmann J. Lexicon universale
TERUNCIUS — fuit primo nummulus argenteus, sicut et libella et sembella: postea dum frangi argentum in exiguitatem tantam displicuisset, retenta sunt vocabula in rationibus argenteae pecuniae, ne quid scilicet ibi nominaretur praeter argentum, etsi res esset … Hofmann J. Lexicon universale
